آبیاری زیادی (بیش از اندازه) و آبیاری کم هر دو برای گیاه خطرناک و مضر هستند. اما چگونه این دو را از هم تشخیص دهیم و راه درمان هر کدام چیست؟ در این مقاله قصد داریم تا تعریف آبیاری بیش از اندازه و کم آبی گیاه را بیان کنیم و علایم هر کدام را بررسی کنیم. راه درمان هر دو را بررسی کنیم و در آخر گیاهان مقاوم ومناسب با شرایط آبیاری زیاد و یا با آبیاری کم را معرفی کنیم. با ما همراه باشید.
آبیاری بیش از حد چیست؟
آبیاری بیش از حد به گیاهانی اطلاق می‌شود که ریشه گیاه در خاکی با هوادهی ضعیف رشد کرده است. این شرایط بیشتر به دلیل خیس بودن بیش از اندازه خاک رخ می‌دهد. مرطوب ماندن خاک می‌تواند به علت آبیاری زیاد و یا زهکشی نامناسب خاک گیاه رخ داده باشد.
گیاهی که به این عارضه دچار شود به زودی با علایم آبیاری زیادی مواجه می‌شود. این علایم در اثر نرسیدن اکسیژن به ریشه‌ی گیاه رخ می‌دهد. گیاه برای زنده ماندن باید اکسیژن را از طریق منافذ خاک تنفس کند. تنفس گیاه فرایندی است که گیاه از طریق فتوسنتز و به همراه جذب اکسیژن از ریشه، انرژی برای رشد گیاه را فراهم می‌کند.
چگونه بفهمیم گیاه زیادی آبیاری شده است؟
ریشه گیاه در اثر آبیاری زیادی کیفیت خود را از دست می‌دهد. و با رساندن آب به گیاه مقاومت می‌کند. همین باعث می‌شود برگهای گیاه به خصوص برگهای جدید شروع به زرد شدن می‌کنند. و نوک برگ‌ها ابتدا به رنگ قهوه‌ای در می‌آیند. سایر برگ‌ها کاغذی و نازک می‌شوند. و گیاه از تعداد برگ‌ها خود با ریزش کم می‌کند. تا آب کمتری را از دست دهد.
چگونه از آبیاری بیش از حد جلوگیری کنیم؟
راه‌های ساده و کاربردی برای جلوگیری از آبیاری بیش از اندازه گیاهان وجود دارد که برای شما آوردیم.
- نور و روشنایی مناسب برای گیاه اطمینان حاصل کنید- گیاهان در نور مناسب رشد بهتری دارند. و آب بیشتری مصرف می‌کنند.
- زهکشی خاک را تقویت کنید- موادی مانند پرلیت لیکا و شن برای زهکشی بهتر به خاک گلدان اضافه کنید. اگر خاک با زهکشی مناسب باشد به محض آبیاری آب بسیار سریع به خاک نفوذ می‌کند.
- گیاهان را در هوای سرد قرار ندهید- گیاهان در هوای گرم تبخیر بیشتر و مصرف آب بیشتری دارند.
- گیاهان را در گلدان‌های کوچک قرار ندهید- گلدان بزرگتر برای ریشه کردن بهتر گیاه و همچنین زودتر خشک شدن خاک کمک می‌کند.
- سوراخ زهکشی گلدان را بررسی کنید- در صورت نیاز این سوراخ ها را بیشتر کنید.
- و در آخر همیشه قبل از آبیاری چک کنید تا اطمیان پیدا کنید خاک گلدان خشک شده باشد.
چگونه بعد از ظهور علایم آبیاری زیادی، گیاه را نجات دهیم؟
قبل از همه شرایط و علایم آبیاری بیش از اندازه را چک کنید. زمانی که مطمئن شدید و یا فکر می‌کنید که ریشه ی گیاه شما با پوسیدگی روبروست برای نجات گیاه خود کارهای زیر را انجام دهید.
گیاه خود را از گلدان جدا کنید و ریشه ی گیاه را بررسی کنید. ریشه های پوسیده سیاه یا قهوه‌ای تیره شکننده می‌شوند و معمولا بوی بدی دارند. ریشه های سالم باید رنگ روشنتر و محکم تر باشند. با قیچی هرس باغبانی ریشه های پوسیده را ازگیاه جدا کنید. دقت کنید که قیچی را استریل کنید تا بیماری به گیاه دیگری منتقل نشود. تمام خاک گیاه را از ریشه جدا کنید و اسپری ریشه به گیاه بزنید. (اسپری پراکسید هیدروژن) گیاه را در یک گلدان تمیز با مشخصاتی که در بالا ذکر شد قرار دهید. دقت کنید که متناسب با شرایط گیاه خودتون در جایی با نور مناسب (بهترین نور متوسط نه زیاد نه کم) قرار دهید.
کم آبی یا تشنگی گیاه به چه معنی است؟
کم آبی یا تشنگی گیاه نتیجه نرسیدن مقدار آب کافی برای تامین نیاز گیاه برای رشد است. این می‌تواند ناشی از آبیاری کم گیاه و یا مربوط به شرایط محیطی و رشدی گیاه باشد. گیاه مقدار آبی که از دست می‌دهد بیشتر از مقدار آبی که بدست می‌آورد است.
چگونه متوجه شویم گیاه با کم آبی روبرو است؟
شناسایی یک گیاه با مشکل کم آبی بسیار آسان است. به دنبال برگ های خشک و کاغذی، نوک برگ های قهوه ای رنگ، پیچ خوردگی برگ ها، پژمرده شدن و رشد آهسته باشید.
چگونه با کم آبی گیاه مقابله کنیم؟
در اینجا چند راه‌حل ساده آورده‌ایم تا گیاه خودتون رو نجات بدید
- مطمئن شوید گلدان فضای کافی برای ریشه گیاه داشته باشد- معمولا گیاهان با رشد بالا بعد از مدتی تمام فضای گلدان را با ریشه پر می‌کنند و در این صورت آب به تندی مصرف می‌شود و گیاه تا آبیاری بعدی تشنه می‌ماند. گیاه را به گلدان بزرگتری منتقل کنید.
- از گیاه را در شرایط خیلی گرم قرار ندهید- هوای گرم باعث تبخیر و استفاده سریع آب می شود.
- از آبیاری نادرست گیاه دوری کنید- مطمئن شوید آب به ریشه گیاه رسیده باشد. آب باید جذب خاک شود فقط خارج شدن آب از گلدان کافی نیست.
- شرایط هوای خشک- هوای خشک باعث از دست دادن آب بیشتر گیاه می‌شود. مطمئن شوید رطوبت هوا کافی باشد.
- انتخاب خاک نامناسب برای گیاه- خاک با مواد معدنی مناسب برای گیاه خود با توجه به شرایط رشد گیاه انتخاب کنید.
- فراموش کردن آبیاری گیاه- اگر آبیاری گیاهان خود را فراموش می‌کنید میتوانید از تایمر‌های آبیاری خودکار گیاهان استفاده کنید. اگر قصد مسافرت یا رفتن به تعطیلات را دارید حتما از سیستم آبیاری هوشمند گیاه استفاده کنید.
چه گیاهانی می توانند کم آبی را تحمل کنند؟
بسیاری از گیاهان می‌توانند نسبت به کم آبی مقاوم باشند. اگه آبیاری زودهنگام برایتان دشوار است. میتوانید این گیاهان را در منزل خود داشته باشد. و اگر کمی دیر به دیر این گیاهان را آبیاری کنید زیاد از شما دلخور نخواهند شد.
- گیاه زاموفیلیا
- سانسوریا
- گل یشم
- برگ گندمی یا عنکبوتی
- لیندا
- برگ عبایی
- آلوئه ورا
- کاکتوس‌ها
چه گیاهانی در برابر آبیاری بیش از حد مقاوم هستند؟
گیاهان کمتری وجود دارند که بتوانند آبیاری بیش از حد را تحمل کنند. زیرا همه گیاهان برای تنفس به ریشه هایشان نیاز دارند که اکسیژن به ریشه هایشان برسد.
- لاکی بامبو
- هلکسین Baby tears
- خزه ها
- سرخس بوستون
- گل آنتوریوم
- نخل اریکا
- گیاه شفلرا
